Salvemos Sanxenxo

15 junho 2006

Artigos e Opinión 6:

  • O ABSURDO ARTIGO 46 DA LEI 9/2002 URBANÍSTICA GALEGA VIGENTE

Por Juan Rico Lenza
Enxeñeiro de Camiños, Canles e Portos ? Urbanista.
Licenciado en Dereito.
Licenciado en Cc. Económicas.
A Disposición Transitoria primeira 1.c) da Lei 9/2002 urbanística de Galicia actualmente vixente (LOUG), limitou a dous anos -con termino o 31/12/2004-, a xestión dos polígonos saídos dos Plans Xerais municipais aprobados con anterioridade á Lei 1/1997, que era a anterior á actual LOUG; situación urbanística na que se atopa o planeamento da gran maioría dos Concellos galegos. Transcorrido o prazo dado sen completar os polígonos, di a LOUG que: «serán de aplicación ? os límites mínimos de edificabilidade establecidos para o chan urbano non-consolidado por esta lei?». A edificabilidade se restrinxe drasticamente no Chan Urbano Non Consolidado e no Urbanizable en función do nivel poboacional municipal, e supón na gran maioría dos casos, unha drástica rebaixa no contido normal da propiedade representado como dereito edificable outorgado por anteriores planeamentos municipais.
Un dos grandes erros da LOUG é esta limitación irracional de restrición de edificabilidades por tipos de municipios que ao efecto dispón o seu artigo 46. Nel contémplanse traizóns a moitos principios que deberían de respectarse. O problema maniféstase en fraude de razón por móbiles diferentes:
a) Baixo o punto de vista económico porque vulnera frontalmente o principio do mercado, alterando ?a man invisible? á que se refería Adam Smith como a mellor ferramenta de regular as cousas en prezo e en cantidade.
b) Sen deixar de estar relacionado co anterior, o artigo 46 da LOUG comete o grave erro de tratar por igual situacións municipais desiguais. Non hai un municipio igual a outro, ben por posición , ben por pertencer a unha conurbación de maior actividade urbana, ou por sensibilidade urbanizadora por calquera causa social, malia ter a mesma ou semellante poboación. O erro esta servido e semellante trato igual a diferentes situacións é radicalmente absurdo e impropio.
c) Albíscase tamén un erro de orixe política, produto quizá da falta de carácter que se desprende do traballo das comisións parlamentarias sectoriais, aprobando o que os executivos ordenan. A lexislación urbanística ten as súas normas de policía para sancionar disparates urbanísticos ilegais, e tamén se dispón do resto do ordenamento xurídico, especialmente as normas penais. As primeiras dispoñen sancións e procedementos aos infractores , as segundas, desgraciadamente, non adoitan activarse. O ensino vivido mostra que non resulta ao uso que o mesmo partido de goberno levante a suciedad causada por un Concello do mesma cor . Consecuencia: adoitan deixarse á marxe as posibles responsabilidades penais e preténdense articular medidas de control fóra das normas de policía, e neste sentido podemos acusalas de medidas en presunta fraude lexislativo, de forma que así se garda a roupa sucia prexudicando a regulación da ordenación dos usos do chan residencial en liberdade dentro da necesidade municipal. O nefasto artigo 46 da LOUG carece de lóxica salvo penetrar neste sentido de intentar ?tapar? con medidas impropias de limitación o que realmente debe facerse con medidas enérxicas de policía urbanística e penal se é o caso.
No caso dos tramites de unidades de actuación con edificabilidade baseada en anteriores planeamentos, o lexislador galego, quizá guiado por un espírito encomiable en considerar o mundo burocrático institucional, eficiente e raudo, ao dar tan pouco marxe de tempo para un desenvolvemento callado de tramites administrativos e de obras, pecou de excesivamente escaso e os dous anos daquela Disposición Transitoria fóronse liquidando sen pausa entre un trámite e outro. Consciente diso, a Lei 15/2004, modificou aquela disposición en dous supostos: 1º), aumentando nun ano máis aquel prazo, con termino agora o 31 de decembro pasado, e 2º), non será preciso finiquitar toda a xestión do polígono, con só ter aprobado na data o correspondente instrumento de equidistribución, os polígonos salvarán a fatídica rebaixa edificatoria do artigo 46 da LOUG. Pero tales novas medidas nin sequera aliviaron os temores municipais e seguen sendo innumerables os polígonos que quedaron conxelados a finais de ano pasado por non cubrirse o prazo. Outros erros do lexislador témolos aquí,podemos ollalos.
En primeiro lugar, sabemos que aqueles polígonos sorprendidos o 31/12/2005 perderon edificabilidade por mor do maléfico artigo 46 da LOUG. Tal continxencia causa efectos negativos ao anularse todo o camiñado en tramites. Inevitablemente atrasarase a xestión urbanística municipal, co agravante da elevación do prezo das vivendas a medio prazo. É previsible esta elevación pola conxelación operada nos procesos de xestión do desenvolvemento urbanístico, típico efecto de restrición da oferta inmobiliaria.
En segundo, do que tampouco parece ser consciente o lexislador urbanístico galego, xorde da valoración xurídica negativa do efecto causado. É o que aquí denominamos polo seu efecto adaptación automática do planeamento, que se realiza na edificabilidade dos ámbitos dos polígonos que han sucumbido ao prazo fatídico. O automatismo no cambio de determinacións urbanísticas por aquela Disposición Transitoria deviene arbitraria e inconstitucional porque non implica que se produza tramite algún de adaptación á nova LOUG do planeamento xeral vixente nos Concellos sorprendidos no transo de fin de ano. Isto representa un caso insólito no Dereito Urbanístico, polo menos en dous supostos que desprenden cheiro de inconstitucionalidade por inxerencia nos artigos 9.3, 14 e 31 da Constitución.
Dado o carácter regulamentario dos Plans Xerais, a súa vixencia é indefinida en tanto non se revisen ou adapten, así o establece o artigo 92 da LOUG. Pois ben, este artigo resulta inconstitucionalmente derrogado pola Disposición Transitoria primeira da súa mesma Lei, afectando aos ámbitos polígonos ou unidades de actuación caídos en desgraza. Pasado o 31 de decembro, o Plan Xeral vixente sen adaptar contén unha edificabilidade e o artigo 46 da LOUG impón outra inferior para eses sectores atrapados. Esta é, polo seu efecto, o que denominamos unha ilegal adaptación automática do planeamento. E falamos tamén de polígonos atrapados, e atrapados é a palabra adecuada porque baixo o planeamento municipal vixente anterior á lei de 1997, os polígonos atrapados sofren unha rebaixa automática de tal contido normal ou útil da propiedade, sen tramites previos, sen información pública de garantía, sen intervención da función social.
Se a utilidade urbanística da propiedade dáa o Plan Xeral vía función social, resulta que tan función social ha lexitimado a edificabilidade dos plans vixentes anteriores á Lei 1/1997 como os adaptados a esta ou á actual LOUG. Pero naqueles anteriores vixentes, a súa adaptación automática, de resultar menor a edificabilidade consecuente, suposto normal, lesionará aquel contido fixado no Plan Xeral anterior. Xa que logo, dubidamos de que a citada Disposición Transitoria da LOUG poida cercenar aquela utilidade da propiedade sen máis, prexudicando o seu contido útil ou económico en cuantías que ata poden caer por baixo da metade da edificabilidade que o Plan antes dispoñía. Por esta razón, ao aplicarse á baixa a edificabilidade nos polígonos polo coitelo do artigo 46 da LOUG, os Concellos poden enfrontarse a indemnizacións millonarias, e non sendo causa dos titulares o incumprimento do termino resolutivo, a diferenza de edificabilidade deberá de indemnizarse pola perdida do contido económico.
Outro pecado do noso lexislador a purgar: o control da interdición da presunta arbitrariedade incluída na Disposición Transitoria, porque só castiga coa pantasma do artigo 46 a aqueles Concellos con Plans Xerais vixentes aprobados con anterioridade á Lei 1/1997, excluíndo así os aprobados ao amparo desta Lei. Tal discriminación é impropia en Dereito e atenta contra o artigo 14 da Constitución (en relación co 9).
Con todo, o lexislador urbanístico esta causando tal intranquilidade no mundo municipal do urbanismo, e enténdese por lasas determinacións de escasa meditación, que os problemas auméntase e agravan, á vez que a desorde urbanístico crece coa mesma indución e velocidade. Ninguén desexa iso.

Etiquetas: , ,

0 Comentários:

Enviar um comentário

Subscrever Enviar feedback [Atom]



<< Página inicial